بررسی و مقایسه انواع چیلر | انتخاب بهترین چیلر

برای بررسی انواع چیلر، ابتدا باید تعریف درست و دقیقی از چیلتر داشته باشیم. چیلر به طور کلی دستگاهي در زمينه تهويه مطبوع است که با بهره گرفتن از فرآیند تبخیر و تقطیر یک مبرد که بین اجزای چیلر تراکمی یا چیلر جذبی در حال گردش است، حرارت را از یک قسمت مشخص دستگاه، به قسمت دیگر آن منتقل می‌کند. انواع چیلر درواقع برای این فعالیت طراحی شده‌اند که آب را برای سرمایش و خنک‌سازی هوای ساختمان و یا برای مصارف صنعتی سرد کنند. با به گردش درآمدن مبرد بین اجزا، حرارت آب در اواپراتور از آن گرفته شده و خنک می‌شود و نهایتا، در کندانسور است که این گرمای اضافی به محیط بیرون می‌رود. کلیت کار انواع چیلر به زبان ساده، همین فرآیند است.

آب سردشده در انواع چیلر به کمک پمپ و لوله‌کشی به واحدهای توزیع‌کننده هوای سرد (همچون فن کویل‌هایی که از پیش در ساختمان یا دستگاه هواساز تعبیه شده‌اند) منتقل می‌شود. لوله‌هایی که آب سرد را منتقل می‌کنند به‌خوبی عایق‌کاری شده‌اند تا دمای آب افت نکند و در اثر افت راندمان، برفک روی دیواره بیرونی لوله شکل نگیرد. آب سرد خارج‌شده از انواع چیلر می‌تواند در فرآیندهای صنعتی نیز استفاده شود.

انواع چیلر به لحاظ عملکرد

انواع چیلر با توجه به عملکرد، از یکدیگر متفاوت می‌شوند. در ادامه قرار است بیشتر با انواع چیلر و مخصوصا چیلر تراکمی و چیلر جذبی آشنا شوید.

+ آشنایی با نحوه عملکرد چیلر و کاربرد

چیلر تراکمی

چیلر تراکمی یکی از معروفترین انواع چيلر است که از راه سیکل تبرید تراکمی، آب سرد توليد مي‌كند. چیلر تراکمی يكي از مهم‌ترین تجهیزات توليد برودت و سرمایش است كه در ساختمان‌ها و كارخانه‌هاي صنعتي از آن استفاده مي‌كنند. چیلر تراکمی بخار با نام انگليسي Vapor compression chiller را در اصل بر اساس سیکل كارنو يا همان سیکل تبرید تراکمی بخار ساخته‌اند.

یک چیلر تراکمی، یک مجموعه چهارگانه از اجزا را شامل می‌شود: کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور. در چیلر تراکمی، سیال مبرد به شکل بخار داغ وارد کمپرسور و تا جایی که به فشار بالاتری برسد متراکم مي‌شود. اين يعني در جريان مبرد افزايش دما صورت مي‎گيرد. بعد،‌ بخار داغی که از کمپرسور خارج می‌شود، به کمک کندانسور در یک فشار ثابت و غیرمتغیر، تا دمای اشباع خنک و در ادامه، با دفع شدن حرارت از آن، به مادون سرد یا همان مایع اشباع تبدیل می‌شود. درواقع در چیلر تراکمی به واسطه اختلاف دمای ایجاد شده بین مخلوط بخار و مایع و محیط اواپراتور، سرمایش و خنک‌سازی رخ می‌دهد.

چیلر اسکرو، چیلر اسکرال، چیلر توربوکر، چیلر پیستونی، چیلر مدولار و چیلر دایم کار از انواع چیلر تراکمی هستند و هرکدام به لحاظ شکل عملکرد و نوع کمپرسور و چندبخشه بودن فعالیت‌شان با هم فرق می‌کنند.

چیلر جذبی

از دیگر انواع چیلر، می‌توانیم از نوع مهم چیلر جذبی نام ببریم. چیلر جذبی یکی از انواع چیلرهای ساختمانی‌ست که در مکان‌های متنوعی کاربرد دارد. چیلر جذبی يک سیستم سرمایشی است که در طی سیکل آن، بخار و شعله مستقیم و آب داغ، به هوای سرد و مطبوع تبدیل می‌شود. از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد چیلر جذبی می‌توان به این اشاره کرد که در آن، به جای کمپرسور از جاذب و ژنراتور استفاده می‌شود.

چهار بخش اصلی چیلر جذبی شامل جاذب (ابزوربر)، ژنراتور، کندانسور و اواپراتور است. چیلر جذبی برای شروع به کار، به یک منبع گرما نیاز دارد که می‌تواند شعله، بخار و یا انرژی الکتریکی باشد. نیاز دارد. به زبان ساده، اجزای چیلر جذبی در همکاری با هم، منابع گرما را به سیستم‌های فن کویل منتقل و هوای خنک تولید می‌کنند.

دیگر نکته مهم و قابل توجه درباره چیلرهای جذبی همین امر است که در آن‌ها از مبردهای معمولی استفاده نمي‌شود. درواقع ماده مبرد در اين چيلر، آبی‌ست که با لیتیوم بروماید و يا آمونياك ترکیب شده است؛‌ همان ماده‌ای که در جاذب (محفظه جذب‌کننده) وجود دارد. گفتنی است که این موارد غیرسمی و ایمن هستند.

انواع چیلر جذبی دو دسته دارند:

·       چیلر جذبی تک‌اثره

·       چیلر جذبی دواثره

تفاوت چیلر تراکمی و چیلر جذبی

به هنگام بررسی انواع چیلر، باید تفاوت‌های آن‌ها را پیش از هرچیز درک کرد. در دو نوع ذکرشده، علی‌رغم تمام تفاوت‌ها، در هر دو نوع بخش‌های کمپرسور، اوپراتور و شیر انبساط شبیه به هم است؛ بدین معنا که اواپراتور اولین قسمت فرآیند تهویه است و شیر انبساط به عنوان آخرین بخش عمل می‌کند. با این همه اما، تفاوت‌های بسیاری هم در بخش‌های دیگر همچون کندانسور، مبرد و حتی اواپراتور وجود دارد و و این تفاوت‌ها، عمدتا به این برمی‌گردد که کارکرد یک دستگاه (چیلر جذبی) بر اساس جذب و دیگری (چیلر تراکمی) بر اساس تراکم مبرد است.

از دیگر تفاوت‌های انواع چیلر تراکمی و جذبی این است که در چیلر تراکمی، عمل فشرده‌سازی مبرد تنها در یک مرحله به انجام می‌رسد؛ اما این فرآیند در چیلرهای جذبی در چهار بخش جاذب، پمپ، مبدل حرارتی و ژنراتور انجام می‌شود. به‌واقع این چهار بخش در کنار هم، نقش کمپرسور چیلر تراکمی را برای چیلر جذبی بازی می‌کنند. این تفاوت‌ها، تفاوت‌های ساختاری انواع چیلر بودند.

انواع چیلر به لحاظ کاربردی نیز با هم متفاوت هستند. انتخاب انواع چیلرها برای مصارف مختلف و فضاهای متفاوت بستگی به مولفه‌های زیادی دارد. شرایط تاسیساتی و شرایط محیطی از جمله این مولفه‌ها هستند. به همین دلیل، پیش از خرید حتما اطلاعات و نیاز خود را به شکل دقیق به یک فرد کاردان بگویید و موارد زیر را حتما در خرید خود در نظر داشته باشید:

·       دسترسی به منابع آب

·       بودجه مناسب

·       میزان و نوع انرژی مصرفی

·       فضای نصب و تعبیه دستگاه

·       نیازهای پروژه و شرایط مختلف محیطی

از فرق‎های اساسی بین چیلر تراکمی و جذبی این است که نصب چیلرهای جذبی به دقت و تخصص بیشتری نیازمند است. به همین دلیل، در نظر گرفتن موارد بالا پیش از خرید انواع چیلر به یک ضرورت تبدیل می‌شود.